Kennisprogramma COASTAR onderzoekt de toepasbaarheid van vier praktijktesten
–
Het kennisprogramma COASTAR 2019-2020 is er duidelijk over: de ondergrond kan, aanvullend op de bovengrond, een belangrijke bron en opslaglocatie zijn voor een duurzame zoetwatervoorziening. En dat kan door het gelijktijdig aanpakken van zoetwaterschaarste, wateroverlast en verzilting. Watergebruikers, waterbeheerders, drinkwaterproducenten, bedrijfsleven, overheid en kennisinstituten bundelen hun kennis en krachten, zodat ook over 20 jaar voldoende zoetwater beschikbaar is voor alle gebruikers en alle functies, op elk moment. COASTAR staat voor anders denken en doen in de zoetwatervoorziening en het waterbeheer, in lijn met de mogelijkheden die de omgeving én de ondergrond hebben te bieden. Het doel is dat na positieve resultaten en besluitvorming in 2021 vier praktijktesten kunnen starten.
In de dichtbevolkte Nederlandse delta zorgt water voor dagelijkse tegenstrijdigheden. Er is te veel óf juist te weinig. Alleen al in de provincie Zuid-Holland wonen en werken ruim 3,5 miljoen mensen, en dit aantal stijgt. Bewoners en bedrijven willen de voeten droog houden én altijd en overal voldoende zoetwater tot hun beschikking hebben. Hoe voorkomen we bijvoorbeeld dat ’s winters bij hevige neerslag waardevol zoetwater verloren gaat doordat het naar zee wordt afgevoerd, terwijl datzelfde water in de zomer juist hoognodig is? En hoe voorkomen we verzilting van grond- en oppervlaktewater, terwijl dit oude brakke grondwater juist zo’n mooie waterbron kan zijn?
Oplossingen in de ondergrond
Het kennisprogramma COASTAR 2019-2020 richt zich op grootschalige zoetwatervoorziening door slim gebruik van de ondergrond. Door water ondergronds op te slaan, zijn verschillen tussen vraag en aanbod te overbruggen. Zowel in tijd als op plekken waar te veel of juist te weinig water is. Tegelijkertijd bestrijdt COASTAR de toenemende verzilting door van brak grondwater zoetwater te maken en kan COASTAR lokaal de kans op wateroverlast verminderen.
Toewerken naar vier praktijktesten
Op vier locaties in Zuid-Holland werkt COASTAR toe naar praktijktesten in 2021. In het kennisprogramma, uitgevoerd door kennisinstellingen Deltares en KWR en adviesbureau Arcadis, worden COASTAR-maatregelen in samenwerking met het bedrijfsleven en overheden in de provincie verder uitgewerkt. Het gaat om:
Brakwaterwinning polders: het oppompen van brak grondwater in de Polder Middelburg en Tempelpolder, zodat dit niet meer naar boven kwelt. Zo wordt verzilting tegengegaan en is minder zoetwater nodig voor doorspoeling van de poldersloten. Van het brakke water wordt drinkwater gemaakt.
Brakwaterwinning duinen: winning van brak grondwater onder de duinen als extra bron voor de drinkwaterproductie. Door het wegpompen van het brakke water kan ook de zoetwaterbel onder de duinen groeien, zodat de strategische grondwatervoorraad van drinkwaterbedrijf Dunea wordt vergroot.
Westland: droge voeten en voldoende gietwater. In dit project infiltreren tuinders overtollig regenwater in de ondergrond, waarvan andere tuinders met een watertekort gebruik kunnen maken. Deze balans tussen infiltreren en onttrekken van grondwater wordt bijgehouden met een zogenaamde waterbank. Dit heeft drie voordelen: er ontstaat een betere balans tussen vraag en aanbod van water, verzilting van grondwater wordt tegengegaan en er ontstaat ruimte in de regenwaterbassins voor de opvang van zware buien.
Rotterdam: Cities2Recharge. In plaats van overtollig regenwater ongebruikt te laten weglopen en het riool te overbelasten, wordt het water in de ondergrond geïnfiltreerd. Bij een vraag om water wordt het weer opgepompt, bijvoorbeeld voor de groenvoorziening of voor het besproeien van sportvelden.
Wereldwijde toepasbaarheid
De toepasbaarheid van COASTAR beperkt zich niet tot Zuid-Holland alleen. In het kennisprogramma wordt daarom in ook kaart gebracht waar elders in Nederland en wereldwijd COASTAR-oplossingen kunnen bijdragen aan een goede zoetwatervoorziening en waterbeheer. Het kennisprogramma COASTAR ondersteunt het Deltaprogramma Zoetwater door de ontwikkeling van concrete maatregelen en het veiligstellen van de zoetwatervoorziening in laag-Nederland. COASTAR wordt mede-ondersteund door de Topsector Water & Maritiem.
Veldbezoek van COASTAR-partners aan Polder Middelburg en Tempelpolder. Hier onderzoekt het COASTAR-kennisprogramma of door het oppompen van brak grondwater verzilting van de polder kan worden tegengegaan. Van het brakke water kan drinkwater worden gemaakt.
